Nierkanker


In 2021 werden in België 1297 mannen en 655 vrouwen gediagnosticeerd met nierkanker. Nierkanker komt dus ongeveer twee keer zo vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Mensen boven de 45 jaar hebben een verhoogde kans, met een piek tussen 65 en 75 jaar. 

Het risico van nierkanker is ongeveer twee keer zo groot bij rokers als bij niet-rokers. 

Andere risicofactoren zijn overgewicht en blootstelling aan giftige chemische stoffen. 

Symptomen

Nierkanker geeft in het begin meestal geen klachten. Bloed in de urine is het meest voorkomende eerste symptoom, maar de hoeveelheid bloed kan zo klein zijn dat het alleen onder een microscoop te zien is. Daarentegen kan de urine ook duidelijk rood gekleurd zijn. Daarnaast zijn pijn in de flank (het gebied tussen de ribben en de heup), koorts en gewichtsverlies de meest voorkomende symptomen. Soms wordt nierkanker voor het eerst opgemerkt wanneer de arts een zwelling of knobbeltje in de buik voelt. Ook kan een nierkanker worden ontdekt tijdens een onderzoek wegens een ander probleem, bijvoorbeeld hoge bloeddruk.

Behandeling

Soms is het mogelijk alleen de tumor met een rand omringend weefsel te verwijderen zodat de rest van de nier behouden blijft. In sommige gevallen moet de gehele nier worden verwijderd. Wanneer de tumor zich niet buiten de nier heeft uitgezaaid (metastase), is na operatieve verwijdering van de aangetaste nier en aangetaste lymfeklieren de kans op herstel redelijk goed.

Als de tumor in de nierader of zelfs in de holle ader (vena cava, de grote ader die het bloed naar het hart voert) is ingegroeid, maar zich niet naar andere plaatsen heeft uitgezaaid, kan operatief ingrijpen nog steeds kans op herstel bieden. Een niertumor zaait echter vaak in een vroeg stadium uit, vooral naar de longen. Bij sommige mensen slinkt de tumor en wordt de levensduur verlengd door een behandeling die het vermogen van het immuunsysteem versterkt om kankercellen te vernietigen.

Prognose

De prognose wordt door veel factoren beïnvloed. Het overlevingspercentage na vijf jaar is 85% of hoger bij patiënten bij wie de tumor tot de nier beperkt is gebleven. Als de tumor in de nierader en de onderste holle ader is ingegroeid, maar nog niet is uitgezaaid, ligt het overlevingspercentage na vijf jaar tussen 35 en 60%. Wanneer nierkanker is uitgezaaid, is het overlevingspercentage na vijf jaar slechts 10%.